Pogwizdowianki

Pierwsze wzmianki o istnieniu folwarku majątku ziemskiego z pobliskiego Kępia pochodzą z XIV wieku. Informacja o istniejącej zabudowie w miejscu istniejącego obecnie budynku pochodzą z lat 1766 i określają powstały budynek jako zabudowę folwarczną związaną z majątkiem ziemskim w pobliskim Kępiu. Należy domniemywać że zręby pierwotnego budynku w zakresie niektórych ścian fundamentowych i piwnicznych pokrywają się w pewnym stopniu ze ścianami obecnie istniejącego budynku. Budynek w obecnym kształcie w części zasadniczej powstał w latach 1880 jako siedziba rodziny Henryka Szańkowskiego. W roku 1945 budynek został przeznaczony na szkołę podstawowa. W roku 1974 została wykonana od strony północno wschodniej dobudowa mieszcząca w piwnicach skład opału przyległej kotłowni i na parterze węzeł sanitarny i szatnię uczniów. Dobudówka posiadała dach pulpitowy o niewielkim spadku. W czasie prac budowlanych w roku 2006 nad dobudówką został wymieniony dach pulpitowy na dwuspadowy i zostało wykonane poddasze użytkowe przeznaczone na bibliotekę szkolną.

W roku 2020 zostały wykonane nowe warstwy podłogowe na parterze w pomieszczeniach klasowych od strony ogrodu.

Obecnie budynek posiada rzut prostokątny z ryzalitami, jest częściowo parterowy z użytkowym poddaszem i częściowo piętrowy z nieużytkowym poddaszem. Budynek jest częściowo podpiwniczony. Nakryty jest dachami dwuspadowymi, symetrycznymi o nachyleniu połaci dachowych pod różnymi kątami.

Budynek stanowi wraz z parkiem część dawnego zespołu parkowo dworskiego objętego zgodnie z wytycznymi MPZP Gminy Charsznica ścisłą ochroną konserwatorską. Sam budynek nie jest wpisany do Rejestru Zabytków Województwa Małopolskiego.

​